Nefs-i Emmâre
“İnsanda iki ruh vardır: Birine hayvânî rûh denir ki, bu
Cenâb-ı Hakk’ın celal sıfâtının tecellîsi ile yaratılmıştır. Birine de sultânî rûh denir. O da Cenâb-ı Hakk’ın cemâl sıfatının tecellîsi ile yaratılmıştır. Beden ülkesinde bu iki padişahın birer veziri ile birer şeyhulislâmları vardır ki, vücût iklimini onlarla idare ederler. Hayvânî rûhun veziri akl-ı maâş ve danışmanı, Şeytan’dır. O, Şeytanlarla istişâre eder. Sultânî rûhun de veziri akl-ı maâd ve şeyhulislâmı melektir. O da onlarla istişâre eder. Hayvânî rûhun zevki, yiyip içmek, giyip kuşanmaktır.
Yani zahirde insana lezzet verecek ne varsa onların hepsinden safâ ve kuvvet bulup, sultânî rûha galip gelir. Sultânî rûhun zevki, zikir, fikir, ibadet ve Allâh’ın emirlerine itaat ve yasaklarından kaçınmaktır. Sultânî rûh, işte bunları yapmakla hayvânî rûha galip gelir.
Yukarıda anlatıldığı gibi, bunlar vücutta hükmederler. Birinin sıfatı diğerinin sıfatına zıt olduğu için daima birbirleriyle muhârebe ve mücâdele ederler. Hayvânî rûhun aslı “emmâre bi’s-sû’” dur. Yani mübâlağa ve şiddetle kötülüğü emredicidir. Ona “nefis” ismi verilir. İşte bu sıfat Cenâb-ı Hakk’ın celâl sıfatının mazharıdır ki, daima hakkın rızâsına muhâlif şeylerden lezzet ve kuvvet bulur.
Sultânî rûhun aslı sıfat-ı sâfiyedir. Ona sıfat-ı insan ismi verilir. (İnsan bu sıfata sahip olduğu zaman kâmil insan olur.) Bu sıfat Cenâb-ı Hakk’ın cemâl sıfatının mazharıdır ki, daima Cenâb-ı Hakk’ın rızâsındadır ve ondan bir adım ayrılmak istemez. Bu sebeple, bu iki sıfat birbirine tamamen zıt olup, vücut ülkesinde muhârebe ederler.
Mesela, bir vücutta sultânî rûh hayvânî rûha galip olmayıp, hayvânî rûh kendi haline bırakılırsa, sıfat-ı emmârelikte kalır. Zamanla hayvânî rûh, sultânî rûha galip olur ki, o kimse hayvan gibidir. Belki daha alçak olup “hasira’d-dünyâ ve’l-âhireh” (Dünya ve âhireti hüsranda) kalır. Amma, sultânî rûh, hayvânî rûhu kendi haline bırakmayıp, her an mücâhede ve muhârebe ederse, o zaman hayvânî rûhu ister istemez kendine bağlar. Her emrine itaat ettirerek ilâhî emri yerine getirmiş olur. İşte bu kimselerin kurtuluşa ereceği umulur. Fakat yine de düşmesinden korkulur. Çünkü nefsin hilesi çoktur.”
Anahtar kelimeler:
nefsi emmare ne demek
nefsi emmare zikri
nefsi emmare ne demektir
nefsi emmarenin halleri
nefsi emmare nefsi levvame
nefsi emmare hayvanları
nefsi emmarenin zikri
nefsi emmare sohbeti
nefsi emmare nefsi levvame nedir
nefsi emmare ayet
nefsi emmare
nefsi emmare nedir
nefsi emmare sıfatları |