Dini Sözlük

( AS ):” Aleyhisselâm ” kelimesinin kısa yazılışı

( HZ ):Hazreti kelimesinin kısa yazılışı

( RA ):” Radıyallâhu anh – Allah ondan razı olsun ” duasının kısa yazılışı

( SAV ):” Sallalâhu aleyhi vesellem” ‘in kısa yazılışı

Abbas:Peygamber (sav)’in amcalarından birisi, Mekke fethedilmeden önce müslüman olmuştur.

Abdest:Belirli vücut organlarını usulüne göre yıkamak suretiyle yapılan temizlik. Abdestin farzları ( olmazsa olmazları ) dört tanedir. Elleri dirseklerle beraber yıkamak, yüzü yıkamak, başın 1/4′ünü meshetmek, ayakları topuklarla beraber yıkamak.

Abdullah:Peygamber (sav)’ in babasının ve küçük yaşta vefat eden oğlunun ismi

Abdulmuttalib:Peygamber (sav)’e annesinin vefatından sonra sekiz yaşına kadar bakan dedesi

Adak ( Nezir ):Allah’a tazimde bulunmak, onu büyüklemek amacıyla kişinin bir işi yapmayı vadetmesi, adaması

Adn Cenneti:Cennetin tabakalarından, bölümlerinden birisi

Afaroz:Hıristiyanlıkta din adamlarının bir kimseyi dinden çıkarması

Ahiret Günü:İkinci surla başlayıp çeşitli safhalardan geçtikten sonra Cennet veya Cehennemde son bulacak olan ebedi (sonsuz) hayat

Ahlak:İnsanda bulunan iyi ve kötü huyların tamamı

Ahmed:Peygamber (sav)’in isimlerinden birisi

Akabe:Medine’ye hicretin kararlaştırıldığı görüşmeler

Akâid; ibadeti değil, inancı; imanı esas alan İslâmî kâîde ve hükümlerin tümü; Kur’an ve Sünnet ışığında İslâm Dini’nin iman esaslarından sistemli bir şekilde bahseden ilim dalıdır.

Akika-Nesike Kurbanı:Yeni doğan çocuk sebebiyle Allah’a bir şükür ifadesi olarak kesilen kurban

Alak Suresi:Peygamber (sav)’e gelen ilk vahyin bulunduğu sure

Aleyhisselam:” Allahü Teâlânın selâmı onun üzerine olsun ” mânâsına daha çok peygamberler ve dört büyük melek için kullanılan duâ ve tâzim (saygı) ifâdesi

Allâh:Kâinatın ve kâinatta bulunan tüm varlıkların yaratıcısı, koruyucusu olan tek varlık, ibâdet edilmeye lâyık tek Rab, Mevlâ, Huda’ya ait özel isim. En yüce varlık olarak inanılan, bütün kemâl sıfatları şahsında bulunduran ve her türlü noksan sıfatlardan uzak

Amel:İş, çalışma, itaat, ibadet, dini bir emri yerine getirmek

Amel Defteri:Kirâmen katibin melekleri tarafından insanların bu dünyada yaptığı davranışların yazıldığı defterler, filme alındığı kasetler

Âmentü:İnanç esaslarını içinde bulunduran dua

Âmin:” Allahım dualarımızı kabul et ” manasında

Âmine:Peygamber (sav)’in annesinin ismi, Peygamberimiz (sav) 6 yaşında iken vefat etmiştir.

Arabistan:Kutsal toprakların bulunduğu yarımada

Âraf:Cennetle cehennem arasındaki bölge

Arafat:Adem (as) ile Havva annemizin dünyada iken ilk buluşma noktaları. Hacda hacı adaylarının Arefe günü öğle vaktinden bayramın birinci günü sabahına kadar belli bir müddet beklemelerinin farz olduğu düzlük ve ortasında bir tepe bulunan bölge

Arefe:Bayram günlerinden bir gün öncesine verilen isim

Arş:İslâm’a göre, bütün alemi kuşatan, sınırlandırılması ve takdir edilmesi insan aklının dışında kalan ve gerçeğini Allah’ın bildiği yüce bir makam

Ashâb:Hz. Peygamber (sav)’ i görmüş, onunla sohbet etmiş ve müslüman olarak vefat etmiş kimseler

Ashâbı Kehf:Kur’an-ı Kerîm’in onsekizinci suresinde anlatılan ve sureye adını veren bu olay, Allah inancına sırt çevirip putperestliğe saplanan kavimlerini terkederek şehirden ayrılan ve bir mağaraya sığınan hâlleriyle insanlara ahiret inancı ve ölümden sonra dirilme

Ashâbı Suffe:Mescidi Nebevinin avlusunda mescide bitişik olan odalarda kalan, evi ve ailesi bulunmayan, bütün günlerini Peygamber (sav)’i dinlemeye, ilim öğrenmeye ayırıran İslamın ilk öğretmenleri

Asli ihtiyaçlar:Kişinin ve ailesinin bir yıllık zorunlu giderleri ihtiyaçları, ( Ev, araba, yiyecek, giyecek, sanat aletleri … )

Asr Suresi:Kuranı Kerimin 3 ayetten oluşan en kısa surelerinden birisi

Asrı Saâdet:Peygamber (sav)’ in peygamberliğinden sonraki döneme verilen isim, mutluluk asrı

Aşereyi Mübeşşere:Peygamber (sav) Efendimizin kendilerine Cennetlik olduklarını müjdelediği on sahabe;

1-Hz Ebu Bekir,

2-Hz.Ömer,

3-Hz.Osman,

4-Hz.Ali,

5-Zübeyr b. Avvam,

6-Ebu Ubeyde b. Cerrah,

7-Abdurrahman b. Avf,

8-Talha b. Ubeydullah,

9-Sad b. Ebi Vakkas,

10-Said b. Zeyd (Radıyallahü anhüm)

Aşûre Günü:Kameri aylardan Muharrem ayının 10. günüdür. Nuh (as)’ın gemisinin tufandan kurtulup Cudi dağına oturduğu gün

Âyet:Kuranı Kerimde sureleri meydana getiren cümle ve cümleler. Bir sayfadan meydana gelen ayetler olduğu gibi birkaç harften meydana gelen ayetlerde vardır. Yaygın görüşe göre Kuranı Kerimde 6666 ayet vardır.

Azâb:İşlenen günahlar sebebiyle âhirette çekilecek cezâ.

Azrâil:İnsanların ruhlarını bedenlerinden ayırmakla görevli melektir.

Azze ve celle:Allahü Teâlânın ismini söyleyince, işitince ve yazınca “O, Azîz ve Celîldir (yücedir)” mânâsına söylenilen ve yazılan saygı ifâdesi.

Bahira:Peygamber (sav)’in amcası Ebu Taliple beraber yaptığı seyahatte onun son peygamber olduğunu anlayan rahibin ismi

Bakara Suresi:Kuranı Kerimin 286 ayetten oluşan en uzun suresi

Ba’s:İkinci sûrla beraber Allahın insanları hesaba çekmek üzere yeniden diriltmesi, Yeniden diriliş hem ruh hem bedenle olacaktır.

Bayrak:Bayrak bir milletin bağımsızlığının sembolüdür.

Bayram Namazı:Kurban ve Ramazan bayramında olmak üzere senede iki defa kılınan, kazası olmayan, iki rekat olan, namaz sonunda hutbe okunan vacib olan namaz

Beddua:Kötü, iyi olmayan dua

Bedir Savaşı:Mekkeli müşriklerle 624 tarihinde yapılan ilk savaş

Beraat Gecesi:Mübarek üç aylardan Şaban ayının 15. gecesine rastlayan mübarek gece

Berzâh:Dünya ile ahiret arası, iki alem arası, kabir

Besmele:Her işimizde, özellikle Kuranı Kerim okumaya başlarken söylediğimiz “Bismillâhirrahmânirrahîm – Rahman ve Rahim olan Allahın adıyla ” anlamındaki söz dizisi.

Beytullah:(Allahın evi) anlamına gelen Kâbe’nin diğer ismi

Bidat:Dinin aslında olmayıp sanradan ortaya çıkan şeyler. Kur’ân-ı Kerim ve Sünnet’te bulunmayan ve Ashabca da bilinmeyen, özellikle din esaslarına ilişkin sonradan çıkma kimi ibadet ve davranış biçimleri ve inanca yönelik yorumlar.

Budizm:Kurucusu Buda olan din

C, Ç

Câhiliye Dönemi:Peygamber (sav)’ den önce Arapların yaşadığı döneme verilen isim

Câiz:Dinimize göre yapılmasında sakınca bulunmayan, yapılması mümkün olan iş

Câmi:Müslümanların toplu halde veya tek başına namaz kılıp, ibadet ettikleri umuma açık mübarek mekanlar

Cebrâil:Allah tarafından peygamberlerine vahiy getirmekle görevli melek, Cibril, Ruhul Emin, Ruhul Kudüs diye de isimlendirilir.

Cehennem:Allaha inanmayanların sürekli kalacakları, günahkar müminlerinde günahları ölçüsünde cezalandırılacakları ahiret yurdu.

Celle Celâlüh:“O yücedir” mânâsına Allahü teâlânın ismi-i şerîfi söylenince, yazılınca ve işitilince, söylenilen ta’zîm (hürmet, saygı) ifâdesi.

Cemaat:

1- Toplu olarak namaz kılarken imama uyan kimse ya da kimseler

2- Bir fikir ve inanç etrafında toplanmış insan topluluğudur. Bir ülkede azınlık halinde yaşayan insanlarda bir cemaat oluştururlar.

Cenaze Namazı:Rukusuz ve secdesiz olarak ayakta kılınan, daha çok dua özelliği olan namaz

Cennet:Müminlerin içinde ebedi olarak kalacakları çeşitli nimetlerle bezenmiş olan ahiret yurdu, mükafat yeri. Peygamber (sav)’ in bildirğdiğine göre Cennet ” Hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın işitmediği ve hiç kimsenin aklına , hayaline gelmiyecek güzellik

Cin:Ateşten yaratılmış, yeme – içme, evlenme, doğum – ölüm gibi özellikleri bulunan, hayatları insan ömrüne göre uzun olan, insanlar gibi Allaha ibadetle sorumlu olan ve gözle görülmeyen varlıklardır.

Cuma Namazı:Cuma günü öğle namazı vaktinde kılınan toplam 10 rekat olan ve farzından önce hutbe okunan, kazası olmayan ve erkeklere farz olan namaz

Cüz:Kuranı Kerimin 20 sahifelik bölümlerine verilen isim, Kuranı Kerimde 30 cüz vardır.

Cüz’i İrâde:İnsanoğlunun sınırlı olan iradesine verilen isim

Din:Akıl sahibi insanları, kendi iradeleri ile, hem bu dünyada hem de ahırette mutlu etmek için, Allah tarafından Peygamberleri aracılığı ile gönderilen ilahi kurallar

Doğruluk:İnsanın bütün iş ve davranışlarında dinin emirlerine, aklın ve ilmin kanunlarına göre hareket etmesi

Duâ:Kulun istek ve arzularını uygun bir üslupla Allah’a arzetmesi

Ebâbil:Ebrehe’nin ordusunu helak eden kuşlar

Ebedî:Sonsuz, sonu olmayan

Ebrehe:Kâbeyi yıkmak amacıyla yola çıkan ancak ebabil kuşlarıyla helak olan Yemen valisi

Ebû Cehil:Müslümanlara ençok eziyet ve işkence eden Cehaletin babası isimli müşrik

Ebû Leheb:Peygamber (sav)’ e eziyet ve sıkıntı veren, yaptığı bu kötülükler sebebiyle hakkında Leheb suresi inen amcası

Ebû Talib:Peygamber (sav)’in 8 yaşından evleninceye kadar yanında kaldığı ve onu koruyan amcası

Ecel:Canlıların hayatlarının son bulduğu noktaya denir.

Ecir:Yapılan güzel ameller karşılığında Allah’ın kullarına verdiği mânevî mükafat

Eda:Namazı vaktinde kılmak

Edeb:Güzel terbiye, iyi huy, insanın bütün iyilikleri ve ahlaki meziyetleri kendisinde toplaması

Edebiyat:Olay, duygu ve düşünceyi dil aracılığı ile biçimlendirme sanatı

Ehli Beyt:Peygamber (sav)’ in ev halkına verilen isim

Emîn:Peygamber (sav)’ e peygamber olmadan önce güvenilir, doğru bir kişi olduğu için verilen lakap

Ensâr:Mekkeden Medineye hicret eden müslümanlara yardım eden, onlara kucak açan Medineli müslümanlara verilen isim

Erkam:Müslümanların Medineye hicretten önce evinde toplandıkları kişi

Esmâül Hüsnâ:Allahın Kuranı Kerimdeki 99 güzel ismi

Estağfirullâh:Allahü Teâlâdan hatâ ve kusurlarımı bağışlamasını dilerim, mânâsına; mübârek, kıymetli bir söz.

Evliyâ:Allahü Teâlânın sevgili kulları, nefsin esâretinden kurtulup, sözleri, işleri ve hareketleri İslâmiyet’e uygun olanlar, devamlı Allahü teâlâyı hatırlayıp, ananlar.

Evrensel:Bütün dünyaya ve insanlığa hitap eden

Eyüp:Peygamber (sav)’ i evinde misafir etme şerefine nail olan Ebu Eyyub el Ensari ( Halid b. Zeyd)’ in kabrinin bulunduğu İstanbulun bir semti

Ezan:Günde beş vakit olan namaz vaktinin girdiğini haber vermek amacıyla yüksek bir sesle okunan mübarek sözler

Ezelî:Öncesi, başlangıcı olmayan

Fahri Kâinat:Kâinâtın kendisi ile övündüğü zât; Peygamber (sav) Efendimiz için kullanılan saygı ifâdesi.

Fâiz:Ödünç vermekte, rehinde ve alış-verişte, alıcıdan veya vericiden birinin ötekine karşılıksız vermesi şart edilen fazla mal, para veya menfaat. Ribâ.

Falcılık:Gaybden haber verme, gelecek hakkında önceden fikir beyan etme, dinimize göre falcılık haramdır.

Fâni:Yok olucu, geçici, devamlı olmayan.

Fâsık:Günahkar, büyük günahı işleyen, küçük günahta israr eden tevbe etmeyen kimse

Fâtiha:Kuranı Kerimin 7 ayetten oluşan ilk suresi, namazların her rekatında okunan sure

Fazîlet:Ahlaki görevleri yerine getirerek kişinin olgun ve yüksek bir ahlaka sahip olması, iyi huylarla ruhunu güzelleştirmesi, üstünlük, iyi ahlâklılık.

Fetvâ:Herhangi bir işin dîne (İslâmiyet’e) uygun olup olmadığına dâir müftî tarafından verilen cevap

Ficar Savaşları:Araplar Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb aylarında savaş yapmazlardı. Bu aylarda savaş olursa bu savaşlara ficar savaşları denirdi.

Fidye:Bazı şartlardan dolayı oruç tutamayanların ödemeleri gereken bir günlük oruç bedelidir. Bir kimsenin bir günlük sabahlı akşamlı yiyecek miktarıdır.

Fıkıh:Dinde yapılması ve sakınılması lâzım gelen işleri bildiren ilim.

Fil Suresi:Kâbeyi yıkmak için gelen Ebrehe ve ordusunun Ebâbil kuşları ile yok oluşundan bahseden sûre

Firdevs Cenneti:Cennetin tabakalarından, bölümlerinden birisi

Fıtır Sadakası( Fitre):Ramazan ayını yaşama, onun ecrine kavuşmanın şükran borcu olarak en geç bayram namazından önce verilmesi gereken vacib olan sadaka, miktarı; bir kişinin bir günlük sabahlı akşamlı yiyecek miktarıdır.

Fıtrat:Yaratılış

G, Ğ

Gayb:Gizli olan, görünmeyen, belirsiz, hisler ve akıl ile bilinmeyen şey

Gayri Müslim:Müslüman olmayan.

Gâzi:Hiçbir dünya menfaati gözetmeden, din için vatan için düşmanla savaşan ve savaştan sağ olarak geri dönenler.

Gıbta:Başkasında görülen iyiliklere, güzelleklere imrenme, özenme

Gıybet:Bir kimsenin arkasından işittiği zaman hoşlanmayacağı şekilde konuşmak, Kuranı kerimde ölü kardeşinin etini yemeğe benzetilmiştir.

Görgü Kuralları:Toplumda uyulması gereken terbiye ve nezaket kuralları

Gurur:Kendini yüksek ve değerli tutma

Gusül:Kuru bir yer kalmamak üzere bütün vucudu yıkamaktır. Gusül abdestinin farzları üçtür. Ağza su vermek, burna su vermek, bütün vücudu yıkamak. Boy abdesti alması gereken bir kimse boy abdesti almadan aşağıdaki işleri yapamaz. Namaz kılmak, Cenaze namazı kıl

Gül:Peygamber (sav)’ i temsil eden çiçek

Günah:Cenabı Hakkın emrine aykırı olan cezayı gerektiren söz ve davranışlar, dinde yasak olan şeyler.

Habeşistan:Müslümanlardan bir kısmının ilk önce hicret ettikleri ülke

Hac:İhrama girerek senenin belirli günlerinde Kabeyi ziyaret etmek ve Arafatta vakfe yapmak suretiyle yapılan ibadet, haccın farzları üçtür. İhrama girmek, Kabeyi tavaf etmek ve Arafatta vakfe yapmak

Hacerul Esved:Cennetten geldiği söylenen, Kabenin bir köşeşinde bulunan ve tavafın başlangıç noktası olan ve mübarek kabul edilen kara, siyah taş

Haç:Hristiyanlara göre Hz. İsayı öldürmek için kullanılan artı şeklindeki alet

Hadîsi Şerif:Peygamber (sav)’ in sözlerine verilen isim

Hafaza Melekleri:Allah Tealanın izniyle insanları kazalardan belalardan korumakla görevli melekler, bir rivayete göre Kirâmen Kâtibîn meleklerinin diğer adı

Hâfız:Kuranı Kerimi başından sonuna kadar ezberleyen kimse

Haham:Yahudilerin din adamlarına verilen isim

Halime:Peygamber (sav)’ in süt annesi

Hanîf:Peygamber (sav) Efendimizin peygamberliğinden önce Allahın birliğine inanan ve ona ortak koşmayın, İbrahim (as)’ ın dini üzere olan kimselere verilen isim

Hased:Bir kimsenin sahip olduğu mevki, makam, şan, şöhret, mal, mülk gibi üstünlükleri, güzellikleri, nimetleri çekememek, bundan rahatsız olup bunların ondan gitmesini istemek

Hâşâ:Asla, katiyyen, öyle değil, Allah korusun… manasında söylenen söz

Haşr:İkinci surdan sonra Allahın insanları hesaba çekmek üzere bir araya toplaması

Hatim:Kuranı Kerimi başından sonuna kadar okumak

Hattat:Hat sanatıyla uğraşan kişi

Havâri:Hz. İsaya inanan ve onun şeçtiği 12 kişiye verilen isim

Havra:Yahudilerin ibadet ettikleri yer

Hayâ:Kınanmayı gerektiren bir söz veya davranıştan dolayı kişinin Allaha ve insanlara karşı mahcubiyet ve üzüntü duyması, utanması, insanı kötülük yapmaktan uzaklaştıran ve diğer canlılardan ayıran ahlaki özellik

Hayber Savaşı:628 tarihinde yahudilerle yapılan savaş

Hayır:Yüce Allah’ın rızasını kazanmaya vesile olan güzel amellerdir.

Hazreti ( Hz ):Zât mânâsına hürmet ve saygı ifâdesi.

Hendek Savaşı:Mekkeli müşriklerle 627 taihinde yapılan savaş, diğer ismi Ahzab’tır. Medine şehrinin etrafına hendek kazıldığı için bu isim verilmiştir.

Hesab:İnsanların bu dünyada yaptığı işlerden dolayı ahirette sorgulanmasıdır. Peygamber (sav) ‘in bildirdiğine göre insanlar şu beş şeyden hesaba çekileceklerdir. Ömrünü nerede tükettin, gençliğini nerede geçirdin, malını nerede kazandın, malını nereye harcadın.

Hicaz:Mekke ve Medine şehirlerini içine alan bölgeye verilen isim

Hicret:Peygamber (sav) ve müslümanların gördükleri işkence ve eziyetler ve çektikleri sıkıntılardan dolayı Mekke’den Medineye göç etmesi, miladi 622 tarihinde gerçekleşmiştir. Hz. Ömer zamanında Hicri takvimin başlangıcı olarak kabul edilmiştir.

Hidâyet:Doğru yolu gösterme, Allahü Teâlânın râzı olduğu yolda bulunma.

Hılfulfudûl:Peygamber (sav)’ in Peygamberliğinden önce haksızlıklara karşı koymak ve haksızlığa uğrayanların haklarını savunmak ve almak için kurulmuş olan ve Peygamber (sav)’ in de üye olduğu dernek

Hilm:Öfkeli ve hiddetli olduğu bir zaman kişinin gücü yettiği halde, kendini kontrol ederek öfkesini yenmesi ve intikam fikrinden vazgeçmesi

Hilyei Şerif:Peygamber (sav) Efendimizin dış görünüşünü ve vasıflarını anlatan eserlere verilen ad; “Hilye-i Saâdet” de denir.

Hinduizm:İneğin kutsal kabul edildiği, karma ve tenasüh inancının görüldüğü hintlilerin dini

Hira:İlk vahyin geldiği mağara

Hırs:Sonu gelmeyen istekler, aç gözlülük

Hızır:Halen yaşadığı, darda kalanlara yardım ettiği düşünülen Musa (as) ile yolculuk eden, Allahın veli kullarından. Hızır gibi yetişti. Kesene Hızır uğrasın.

Hristiyanlık:Üçlü tanrı, aforoz etme, günah çıkarma gibi inançları olan aslı bakımından bir hak din iken sonradan değişikliğe uğramış din

Hudeybiye Barışı:Mekkeli Müşriklerle 628 tarihinde yapılan anlaşma

Hurâfe:Uydurma, batıl inanış. Sonradan uydurulan ve genellikle İslâm’ın gerçeğiyle bağdaşmaz batıl inançları veya çarpık davranış biçimlerini ifade eden hikâyeler.

Huşû:Korku ile karışık sevgiden gelen edebli bir hal

Hutbe:Cuma ve bayram namazlarında imamın minberden cemaati bilgilendirmek için yaptığı konuşma

Hüsnü Hat:Arap harfleriyle güzel yazı yazma sanatına verilen isim

Hüzün Yılı:Ebu Talip ve Peygamber (sav)’ in mübarek eşi Hz. Haticenin vefat ettiği yıla verilen isim

Hz Hacer:İbrahim (as)’ ın hanımı. İsmail (as)’ ın annesi, Safa ve Merve tepeleri arasında oğluna su bulmak için koşan kişi

Hz. Ali:İlk müslümanlardan, Peygamber (sav)’ in amcası Ebu Talibin oğlu, Peygamber (sav)’ in soyunun devam ettiği damadı, dördüncü halife

Hz. Ayşe:Peygamber (sav)’in hanımlarından birisi, Hz. Ebu Bekirin kızı

Hz. Bilal:Mekelilerce çok eziyet edilen müslümanlardan, ilk ezan okuyan sahabi

Hz. Ebû Bekir:Peygamber (sav) Efendimizin kayınpederi, hicretteki yol arkadaşı, Kuranı Kerimi kitap haline getiren ilk halife

Hz. Fâtıma:Peygamber (sav)’ in soyunun devam ettiği ve Peygamber (sav) Efendimizden sonra vefat eden kızı

Hz. Hamza:Peygamber (sav)’ in Uhud savaşında şehid olan ve ” Esedullah – Allahın Arslanı ” lakabı verilen amcası

Hz. Hasan:Peygamber (sav) in torunu

Hz. Hatice:Peygamber (sav)’ in mübarek eşi, İlk müslümanlardandır ve Medineye hicretten önce vefat etmiştir. Peygamber (sav)’ in bu evlilikten 6 çocukları dünyaya gelmiştir. Bunlar Abdullah, Kasım, Fatıma, Zeyneb, Rukiye, Ümmü Gülsüm

Hz. Hüseyin:Peygamber (sav) in torunu

Hz. Osman:Kuranı Kerimi çoğaltan 3. Halife, Peygamberimizin damadı, kendisine ” Zinnureyn – iki nur sahibi ” lakabı verilmiştir.

Hz. Ömer:Peygamber (sav)’ i öldürmek üzere yola çıkan ve müslüman olan, adaletiyle meşhur, Peygamber (sav) Efendimizin kayınpederi olan üçüncü halife

Hz. Rukiye:Peygamber (sav)’ in kızlarından birisi

Hz. Ümmü Gülsüm:Peygamber (sav)’ in kızlarından birisi

Hz. Zeyd b. Hârise:Peygamber (sav)’ in azat ettiği kölesi, Mute savaşında şehit olmuştur.

Hz. Zeyneb:Peygamber (sav)’ in kızlarından birisi

İ, I

İbâdet:Allah’a gönülden, isteyerek yönelmek ve karşılığında sevap vadedilen dinî görevleri ve amelleri Allah’ın rızasını kazanmak amacıyla yerine getirmek

İbrâhim (as):Kâbeyi yapan peygamber, Peygamber (sav)’ in soyu bu peygambere kadar uzanır.

İcmâ:Hz.Peygamber’in vefatından sonra, herhangi bir asırda, bütün İslam müçtehitlerinin, dînî bir konuda ortak hüküm vermeleri

İçki:İçildiğinde azıda çoğu da sarhoşluk veren insanın aklını ve iradesini kullanmasını engelleyen içecek

İftar:Orucun bitiş zamanı

İhlas:İçten, samimi, gösterişsiz sevgi, bağlılık

İhlas Suresi:Tevhid inancı ” Allahın birliği inancı” ‘nı açıklayan sure

İhram:Bir kişinin normal zamanda kendisine mübah olan bazı şeyleri ( tıraş olmak, yeşillik koparmak, tırnak kesmek… ) hac sırasında haram kılarak hac elbisesini giymesi ve hacca niyet etmesi

İlâhî:Makamla okunan dini şiirler

İlmihâl:Her müslümanın îmân, ibâdet ve ahlâk ile ilgili bilmesi gereken şeyler veya bu bilgileri anlatan kitap.

İmam:Topluluğa namaz kıldıran kimse

Îman:Peygamber (sav)’ in Allahtan getirdiği şeylerin hepsine birden kesin olarak inanmak; başka bir ifadeyle Allaha, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, kaza ve kadere, ahiret gününe inanmaktır.

İmsak:Oruca başlangıç zamanı

İncil:Allahın İsa (as) ‘a gönderdiği kutsal kitap, Allahın gönderdiği şekli koruyamamış ve değişikliğe uğramıştır.

İnşâallâh:Allah izin verirse, Allah nasib ederse anlamındaki söz dizisi

Îsa:Hıristiyanlara peygamber olarak gönderilmiş olan ve babasız olarak annesi Hz. Meryemden dünyaya gelen, bebekliğinde konuşan, Kutsal kitap olarak İncil verilen peygamber

İslam:Allah katında dinlerin genel adı, özel olarakta son dinin adı

İsmâil (as):İbrahim (AS)’ ın oğlu, ayakları yanından zemzem suyu çıkan peygamber.

İsrâ:Peygamber (sav)’ in Mekkedeki Mescidi Haramdan Kudüsteki Mescidi Aksaya kadar gecenin bir vaktinde götürülmesine isrâ; oradanda Allahın huzuruna kabul edilmesine miraç denir.

İsraf:Sahip olduğumuz şeyleri gereksiz yere kullanma

İsrâfil:Birincisi kıyametin kopması, ikincisi insanların yeniden diriltilmesi olmak üzere sûr denilen alete üflemekle görevli melek

İstiklal Marşı:İstiklal Marşı bağımsızlığımızın sembolüdür. Vatan, millet, bağımsızlık ve Allah sevgisi üzerine Mehmet Akif ERSOY tarafından yazılmıştır. İstiklal Marşına saygı tarih, vatan, millet ve şehitlere saygıdır.

İstişâre:İnsanlarla görüş alışverişinde bulunma, danışma

Îtikâf:Özellikle Ramazan ayının son 10 gününde mescitlerde veya buna benzer yerlerde kalıp ibadetle meşgul olma

Kâbe:Yeryüzünde ibadet maksadıyla yapılmış olan ilk bina, İbrahim ve oğlu İsmail (as) tarafından yapılmıştır. Müslümanların kıblesi yani namaz kılarken döndükleri yerdir. Mekkede bulunur. Allaha yönelmenin dünyadaki merkezidir.

Kabir Hayatı:Ölümle başlayıp insanların yeniden dirilme anına kadar geçen süre; kabir Peygamber (sav)’ in bildirdiğine göre ya Cennet bahçesi gibi bir bahçe ya da Cenhennem çukuru gibi bir çukurdur.

Kader:Allahın sonsuz ilmi ile ezelden ebede kadar olacak olan şeylerin yerini, zamanını ve özelliklerini bilip takdir etmesi, yazması

Kadir Gecesi:Kuranı kerimin indirilmeye başlandığı ve içinde Kadir gecesi bulunmayan 1000 aydan daha hayırlı olan mübarek gece, ülkemizde Ramazan ayının 27. gecesi olarak kabul Kadir Gecesi Ramazan ayının son 10 günü ve tek rakamlı günlerindedir.

Kâfir:Peygamber (sav)’ in Allahtan getirdiği şeylere inanmayan kimse

Kâmet:Ezandan farklı olarak ” kad kametis-salah ” ” Muhakkak ki namaz başladı ” ifadesi olan, farz namazlardan önce erkekler tarafından okunan mübarek sözler

Kanaat:Elde olanla yetinmek, yeme, içme, giyinme gibi konularda aşırılıktan kaçınarak orta yolu tutmak, aza razı olmak

Kasîde:Cenabı Hakkı ve Hz. Peygamber (sav)’i metheden şiirlerdir.

Kâsım:Peygamberimizin küçük yaşta vefat eden çocuğu, bu çocuğuna nisbetle Peygamberimiz’e Ebul Kasım lakabı verilmiştir.

Kazâ:1- Allahu Tealanın ezeli ilmiyle takdir ettiği şeylerin yeri ve zamanı geldiğinde meydana gelmesi

Keffâret:Ramazan ayında tutulan farz olan orucun bile bile bozulmasından dolayı Ramazan ayı dışında iki ay artı bir gün tutmaktır

Kelimei Şahâdet:” Eşhedü enlâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne muhammeden abduhû ve rasûlühû – Ben şahitlik ederim ki Allahtan başka ilah yoktur ve Muhammed (sav) onun kulu ve peygamberidir ” anlamındaki söz dizisi

Kelimei Tevhid:” Lâ ilâhe illallâh muhammedün rasûlullâh – Allahtan başka ilah yoktur, Muhammed (sav) onun peygamberidir ” anlamındaki söz dizisi

Kerâmet:Allahın izni ile veli kullarının gösterdikleri olağanüstü olaylar

Kevser Suresi:Kuranı Kerimin 3 ayetten oluşan en kısa sûrelerinden birisi

Kibir:Kişinin kendini diğer insanlardan üstün görerek başkalarını küçük görme hastalığı; Şeytanın Allah Tealanın katından kovulmasına sebeb olan manevi hastalık

Kıble:Namaz kılarken döndüğümüz bölgeye verilen genel ad

Kilise:Hristiyanların ibadet ettikleri yer

Kirmen Kâtibîn:İnsanların yaptıkları davranışları yazmakla, kaydetmekle görevli melekler

Kıssa:Kuranı Kerimde geçmişte yaşamış peygamberler ve insanlardan bahseden ibret verici hikayeler

Kıyâmet:Kainatın dengesinin, düzeninin bozularak herşeyin yok olması; dünya hayatını sona erdirecek olan büyük olay; Kıyametin kopuş zamanını Allahtan başka kimse bilemez.

Kul Hakkı:İnsanın malı, canı, namusu, kutsaldır ve bunlara dokunulamaz. Bu dokunulmaz hakları çiğnediğimiz zaman kul hakkı yemiş oluruz. Kul hakkına giren davranışlar şunlardır. Yalan söylemek, Yalancı şahitlik yapmak, İftira etmek, Gıybet etmek, Hırsızlık, Alay et

Kumar:Ortaya para koyarak oynana talih oyunu, oynayana kazanç veya zarar getiren her türlü şans oyunu kumardır.

Kunut Duaları:Vitir namazının üçüncü rekatında bir sure okundukan sonra tekbir alıp okunan dualar

Kurânı Kerim:Allahın Hz. Muhammed (sav)’ e gönderdiği en son kutsal kitap; âyet âyet, sûre sûre yaklaşık 23 senede indirilmiştir. Hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Hükümleri kıyamete kadar geçerlidir.

Kurban:Allaha yaklaşmak amacı ile belli zamanda belli bir hayvanı kesmek suretiyle yapılan ibadet

Kureyş:Peygamber (sav)’ in soyunun mensup olduğu kabile

Kutlu Doğum:Peygamber (sav)’ in doğumu dolayısıyla 1989 yılından bu yana kutlanan hafta

Kutsal Kitap:Allahın peygamberlerine gönderdiği kitaplar

Küllî İrâde:Allahın sonsuz ve sınırsız iradesine verilen isim

Kültür:Bir toplumun, bir milletin sahip olduğu maddi, manevi değerlerin hepsine birden verilen ad.

Kürsü:Vaiz efendinin Cuma , bayram veya önemli günlerde cemaati bilgilendirmek için konuşma yaptığı yer

Lânet:Allahın merhametinden mahrum olma durumu

Levhi Mahfûz:Korunmuş levha; Allahü Teâlânın takdir ettiği her şeyin yazılı bulunduğu, nasıl olduğu bizce bilinmeyen ve her türlü te’sirden korunmuş levha, herşeyin hayatının Allah katında yazılması

Lokman (as):Kuranı Kerimde ismi geçen oğluna öğütleri ve ahlaki, tıbbi sözleri ile tanınan Allahın veli kullarından

Maâzallâh:Tehlikeli, zararlı ve istenmeyen durumlardan korunmak için söylenen ” Allah korusun, Allah saklasın, Allahü Teâlâya sığınırım ” anlamında duâ cümlesi

Mahfel(Mahfil):Camide müezzinlik yapan kimsenin bulunduğu yer

Mahmud:Peygamber (sav)’ in isimlerinden birisi

Mahşer:İnsanların hesaba çekilmek üzere biraraya toplandıkları yer, diğer ismi Arasat’tır.

Mahya:Eskiden Ramazan aylarında Ramazanın önemini hatırlatan minareler arasına asılan ışıklı yazılar

Mâlik:Cehennemde görevli meleklerin başı

Mâşâallâh:Beğenilen şeyler görüldüğünde söylenilen; ” Bu, Allahü teâlânın dilediği ve ihsân ettiği şey, Allahın istediği gibi, Allah korusun, Allah saklasın ” manasında dua cümlesi

Meal:Bir dildeki bir sözü başka bir dile anlam bakımından çevirmek

Medîne:Peygamber (sav)’ e ve ilk müslümanlara kucak açan, ve Peygamber (sav)’ in kabirinin bulunduğu nurlu şehir. Hicretten önceki ismi Yesrib’ tir.

Mekke:Arabistan yarımadasında Kâbenin bulunduğu ve Peygamber (sav)’ in dünyaya geldiği kutlu şehir.

Melek:Nurdan yaratılmış, yeme – içme, erkeklik – dişilik gibi özellikleri olmayan, Allaha itaat edip isyan etmeyen, gözle görülmeyen ve kanatları olan varlıklar

Merhaba:Müslümanlar arasında bir nevi selamlaşma kelimesi olup; rahat olunuz, hoş geldiniz manasında söylenir.

Merhamet:Allahın yarattığı varlıklara acımak, onların iyiliğini istemek, kendilerine yardım etme arzusu duymak

Mescidi Aksâ:Kudüste Süleyman (as) tarafından yaptırılmış olan ve müslümanların ilk kıblesi olan cami; Beyti Mukaddes, Beyti Makdis de denir

Mescidi Harâm:Kâbeyi de içine alan kutsal mekan

Mescidi Kuba:Peygamber (sav)’ in Medineye hicret ederken yaptığı ilk cami, Kuranı kerimde bu camiye Takva Mescidi denir.

Mescidi Nebevî:Peygamber (sav)’ in Medine şehrinde iken yaptığı ilk mescit, ayrıca Peygamber (sav), Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer’in kabirleri burada bulunmaktadır.

Mescit:Müslümanların toplu halde veya tek başına namaz kılıp, ibadet ettikleri umuma açık mübarek mekanlar, genelde küçük camiler için kullanılır

Mesh:Vücudun herhangi bir yerini ovalamak

Mest:Belli özellikleri olan ayağa giyilen ayakkabı cinsinden giyecek, mest üzerine meshetme süresi yolcu olmayanlar (mukim) için 24 saat, yolcular (seferi) için 72 saattir.

Mevlid:Hz. Peygamber (sav)’in doğumu, miracı, vefatı gibi olayları anlatan nazım şekli, Süleyman Çelebi tarafından yazılan Vesiletün Necat (Kurtuluş Sebebi) isimli eserdir.

Mevlid Gecesi:Peygamber (sav)’ in dünyaya geldiği gece, Kameri aylardan 12 Rebiulevvel 571 Pazartesi

Mezheb:Gidilecek yer, yol, görüş, akım gibi anlamlara gelir. Terim olarak bir dinin görüş ve anlayış ayrılıkları sebebiyle ortaya çıkan kollarıdır. Mezheplerin çeşitleri: İtikadi Mezhepler: İnanç esasları ile ilgili meselelerde Ehli sünnet mezhepleri iki tanedi

Mihrâb:İmamın namaz kıldırmak için durduğu kıbleye bakan içi oyuk yer.

Mikâil:Evrendeki tabiat olayları ile görevli melek

Millet:Din, dil, tarih, kültür, ülkü birliği olan insan topluluğu

Mina:Hacda şeytan taşlamanın yapıldığı bölgeye verilen isim

Minâre:Camilerde ezan okumak için çıkılan kuleye benzeyen yer.

Minber:Cuma ve bayram günlerinde imamın hutbe okumak için çıktığı merdivenli yer.

Minyatür:Resimde olduğu gibi derinliği ve gölgesi bulunmayan çizgi sanatı

Mîraç Gecesi:Peygamber (sav)’ in Allahın huzuruna kabul edildiği, Üç aylardan Receb ayının 27. Gecesi olan mübarek gece; bu gece 5 vakit namaz farz kılınmştır.

Misvak:Diş fırçası vazifesi gören, hoş kokulu ve meyvesiz bir ağaç olan Erak ağacının köklerinden yapılıp kullanılan alet

Misyoner:Hristiyanların kendi ülkeleri dışında dinlerini yaymak için görevlendirdiği kimseler.

Mîzan:İnsanların hesaba çekilmesinden sonra amelleri tartmaya mahsus ilahi adalet terazisi

Muâmelat:Kişilerin karşılıklı olarak kendi aralarında yaptıkları işler

Mûcize:Peygamberlerin peygamberliklerini isbat etmek için Allahın izniyle gösterdikleri harikulade olaylar

Muhâcir:Mekkeden Medineye hicret eden müslümanlar

Muhammed (sav):” Yer ve gök ehli tarafından övülen ” manasında, Alemlere rahmet olarak gönderilmiş olan en son peygamber

Muharrem:Hicri yılbaşının ilk ayı, 10. günü Aşure günüdür.

Mukâbele:Kur’an-ı Kerim’i, birinin yüzünden veya ezbere okuması, diğerlerinin de onu takip etmesi

Musêvîlik:Musa (as) peygamberleri olduğu için Yahudiliğe verilen diğer isim

Mushaf:Kuranı Kerimin diğer adlarından birisi, iki kapak arasında toplanmış sahifeler anlamında

Mûsikî:Müzik

Mustafa:Peygamber (sav)’ in isimlerinden birisi

Mûte Savaşı:Bizanslılarla Müslümanların 629-630 tarihinde yaptığı ilk savaştır.

Mücâdele Suresi:Her âyetinde Allah kelimesi bulunan sure

Müezzin:Ezan okuyan kimse

Müftü:Dinî konularda fetva vermeye yetkili olan kimse

Mükellef:Dinin emir ve yasaklarından sorumlu olan kimse; akıllı ve ergenlik çağına girmiş olan her erkek ve kadın mükelleftir.

Mü’min:Peygamber (sav)’ in Allahtan getirdiği şeylerin hepsine kesin olarak inanan kişi

Münâfık:İnanmadığı halde inanmış gibi görünen, diliyle inandığını söyleyip kalbiyle inkar eden kimse

Münezzeh:Kusur, eksiklik ve muhtâçlıktan uzak. Allahü teâlânın noksan sıfatlardan uzak olduğunu bildirmek için kullanılan bir tâbir.

Münker Nekir:İnsan kabre konulunca soru sormakla görevli melekler

Müşrik:Allaha inanmakla beraber ona ortak koşan kimse

Müzdelife:Hacda vacib olan vakfenin yapıldığı, şeytanlara atılacak taşların toplandığı bölge

Naat:Hz. Peygamber (sav)’e duyulan derin sevgiyi dile getiren şiirler

Naîm Cenneti:Cennetin tabakalarından, bölümlerinden birisi

Nâs Sûresi:Kuranı Kerimin en son suresi

Nasr Sûresi:Kuranı Kerimin 3 ayetten oluşan en kısa surelerinden birisi

Nebî:Kendisine kutsal kitap verilmeyen, kendinden önceki peygamberin kitabına bağlı olan peygamber

Necâşi:Peygamber (sav)’ in gıyabında cenaze namazı kıldırdığı Habeşistan kıralı

Nifak:İki yüzlülük, ara bozmaya çalışmak

Nîmet:İyilik, rızık, Allahın kullarına faydalanması için verdiği şeylerin genel adı

Nisab:Dinimize göre en az zenginlik ölçüsü

Nûr Dağı:İlk vahyin geldiği dağ

O, Ö

Oruç:Arapça savm kelimesinin karşılığıdır. Tan yerinin ağarmasından güneş batıncaya kadar yeme içme ve bir takım bedeni arzulardan uzak kalmak suretiyle yapılan ibadet

Ölüm:Rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, rûhun bedenden ayrılması, canlıların hayatlarının sona ermesi

Ömür:Hayat, yaşama, yaşayış. İnsanın doğumundan ölümüne kadar geçen zaman.

Örf:Aklın ve dinin güzel, hoş gördüğü şeyer

Öşür:Tarım ürünlerinden zekata denk alınan 1/10, 1/20 oranındaki ibadet türünden bir vergi

Papaz:Hristiyanların din adamlarına verilen isim

Peygamber:Allahın mesajlarını insanlara iletmek üzere insanlar arasından seçtiği elçi. Kuranı Kerimde ismi geçen 25 tane peygamber vardır. Bunlar : Adem, , Davud, Elyesea, Eyub, Harun, Hud, İbrahim, İdris, İlyas, İsa, İshak, İsmail, Lut, Muhammed, Musa, Nuh, Salih,

Put:Allahü Teâlâya inanmayanların taptıkları resim veya heykel.

Radıyallâhu Anh:Daha çok Eshâb-ı kirâmdan birinin ismi anıldığı veya yazıldığı zaman söylenen ve yazılan “Allahü teâlâ ondan râzı olsun” mânâsına duâ, hürmet ve saygı ifâdesi. İki kişi için Radıyallahü anhümâ, ikiden fazlası için Radıyallahü anhüm denir.

Râhip:Hristiyanların din adamlarına verilen isim

Rahle:Kuranı Kerim okumak için yapılmış küçük masa

Ramazan:Onbir ayın sultanı olarak kabul edilen, içinde Kadir gecesini bulunduran, farz olan orucun tutulduğu, teravih namazının kılındığı, bayram namazından önce fıtır sadakasının verildiği mübarek ay.

Ranuna:Peygamber (sav) Efendimizin ilk cuma namazını kıldığı bölge

Rasûl:Kendisine kutsal kitap verilen peygamber

Ravza:Hz. Peygamber (sav)’ in kabrinin bulunduğu yere verilen isim

Rebîul Evvel:Peygamber Efendimizin doğduğu Kameri ay

Regâib Gecesi:Mübarek üç aylardan Receb ayının ilk perşembeyi cumaya bağlayan gecesi

Reinkarnasyon Tenasüh:Ruhun bir bedenden başka bir bedene geçerek varlığını sürdürmesi, Hinduizm’de görülen bir inançtır. Dinimize göre bu Ahireti inkar etmek anlamına gelir.

Rekat:Namazın bölümlerinden herbiri

Rıdvân:Cennette görevli meleklerin başı

Riyâ:Söz, iş ve davranışlarında gösterişe yer vermek, inandığı gibi hareket etmemek

Rızık:Allahın canlılara yiyip içmeleri ve faydalanmaları için verdiği her şey

Rûh:Can, nefes, canlılık, insana hayat veren mahiyetini Allahın bildiği şey. Allahü teâlâ, âyet-i kerîmede meâlen buyuruyor ki: Yâ Muhammed! Sana rûhtan soruyorlar. De ki: Rûh, Rabbimin emrindendir (O’nun yarattığı varlıklardan biridir .

Rüşvet:Bir işi yaptırmak için haksız yere verilen haram olan para, mal

Sabır:Beklenmedik olaylar, içine düşülen güçlükler karşısında tedirgin olmamak, paniğe kapılmamak ve tahammül göstermek

Sadaka:Kişilerin sevap kazanmak amacıyla yaptıkları her türlü maddi ve bedeni yardımlar

Sadakayı Câriye:Sürekli hayır getiren, öldükten sonrada sevap kazandıran mali yardım, yatırım ve hayırlar

Safâ – Merve:Hacer annemizin oğlu İsmail için su bulmak amacıyla koştuğu tepeler; Haccı adaylarıda bu iki tepe arasında 7 defa gidip gelirler. Peygamber (sav) Efendimizin ilk defa insanları açıktan açığa bir olan Allaha inanmaya çağırdığı tepe ( Safâ )

Sahâbe:Peygamber (sav)’ i gören, sohbet eden ve müslüman olarak vefat eden kişi

Sahur:Ramazanda gece yenen yemek

Salâ:Cuma, cenaze namazı vb zamanlarda minareden okunan salavat, dua

Salât:Namazın Kuranı Kerimdeki karşılığı

Salâtü Selam Salavât:Peygamber (sav) Efendimizin ism-i şerîfleri anılınca, işitilince veya yazılınca söylenen veya yazılan hayır duâlardan ibâret olan sözler yâni sallallahü aleyhi ve sellem, Allahümme salli ve sellim alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed

Sâlih Amel:Yüce Allah’ın rızasını sevgisini kazandıran faydalı iş ve davranışlar; ikiyüzlülük ve gösteriş taşımayan Yüce Allah’ın rızasını, sevgisini kazandıracak olan her iş salih ameldir.

Sa’y:Safa ve Merve tepeleri arasında 7 defa gidip gelmek, Haccın vaciblerindendir.

Sebat:Her şeyi iyice düşündükten sonra verilen karardan bir daha dönmemek

Seccâde:Üzerinde namaz kılmak için hazırlanmış olan örtü.

Seferî – Yolcu:En az doksan km. uzağa giden ve orada en fazla onbeş gün kalmaya niyetlenen kimse, yolcular 4 rekatlı farz namazları iki rekat olarak kılarlar, Cuma ve bayram namazı kılmayabilirler, kurban kesmeyebilirler, oruçlarını kazaya bırakabilirler, mest üzerine mesh edebilir.

Sehiv Secdesi:Namazın farzlarından, vaciplerinden birini geciktirmek veya vaciplerinden birini yapmamaktan dolayı namaz sonunda yapılan telafi secdesi

Selam:İnsanlar arasında sevgiyi artırmak için karşılaştığımız kimselere sağlık ve esenlik dileklerimizi söylemek

Selâmün Aleyküm:İki müslüman karşılaşınca veya ayrılırken birinin diğerine; “Ben müslümanım. Benden sana zarar gelmez, selâmettesin. Dünyâda ve âhirette selâmette ol, sıhhat ve âfiyet üzerinize olsun.” mânâsına söylenen söz.

Sevab:İyilik ve ibâdet yapana âhirette Allahü teâlâ tarafından verilecek mükâfât, iyi karşılık

Sevr:Peygamber (sav)’ in hicret ederken saklandığı mağara

Seyyid:Hz. Hüseyinin soyundan gelenlere verilen isim

Sihir:Sebebi esrar perdesinde kaldığı için seyredeni şaşırtan, aldatan, etkileyen

Sılayı Rahim:Dinimizde akraba ziyaretine verilen isim

Sinagog:Yahudilerin ibadet ettikleri yer

Sır:Gizli tutulup kimseye söylenmemesi gereken şey

Sırât:Cehennem üzerinde uzatılmış olan bir yol, herkes buradan geçecektir.

Siyer:Hz. Peygamber (sav)’in hayatını, güzel ahlâkını, üstün vasıflarını anlatan anlatan kitaplar

Suhuf (Sahifeler):Kutsal kitaplara göre küçük hacimli olan Allahın bazı peygamberlerine gönderdiği kitapcıklar. Hz. Adem (as)’a 10 Sahife; Hz. Şit (as)’a 50 Sahife; Hz. İdris (as)’a 30 Sahife ve Hz. İbrahim (as)’a 10 Sahife gönderilmiştir.

Sûr:İsrafil (as) tarafından üfleneceğine inanılan ve mahiyetini sadece Allahın bildiği alet, Sûra iki defa üflenecektir. Birinci surla beraber kıyamet kopacaktır. İkinci surla beraber insanlar yeniden diriltileceklerdir.

Sûre:Ayetlerin meydana getirdiği Kuranı Kerimin bağımsız bölümler, Kuranı Kerimde 114 tane sure vardır.

Sübhâneke:Namaza başlama tekbirinden sonra okuduğumuz dua, ayrıca Cenaze namazında da okunur.

Süleyman Çelebi:Mevlid ismiyle meşhur Vesiletün necat isimli eserin yazarı olan Türk

Sünnet:Peygamber (sav)’ in farz ve vacib dışında ibadet maksadıyla yaptığı işler

Sünnetullâh:Allahın bu evrene ve bu evrendeki her türlü varlığa koymuş olduğu yasalara Kuranı Kerimde verilen isim, Allahın kanunu

Şefâat

Ahiret günü başta Peygamberimiz (sav) olmak üzere Allanhın izin verdiği kimselerin günahkar müminlerin bağışlanması için Allaha duada bulunmaları

Şehid

Hiçbir dünya menfaati gözetmeden, din için vatan için düşmanla savaşan ve ölen kimseler, şehitlik peygamberlerden sonra en yüksek mertebe, rütbe kabul edilir. Şehitler Allah’ın sevgili kullarıdır. Allah onları Cennetle mükafatlandıracaktır. Kul hakkı hari

Şer

Dînin ve aklın zararlı gördüğü şey.

Şerefe

Minarelerde bulunan ve ezan okumak için yapılmış çıkıntılı yer

Şeriat

Peygamberlere gelen ilâhî hükümler (emirler ve yasaklar), din. İslâmiyet

Şerif

Hz. Hasanın soyundan gelenlere verilen isim

Şeymâ

Peygamber (sav)’ in süt kardeşi

Şeytan

İnsanları doğru yoldan, hidayet yolundan uzaklaştırmaya çalışan gözle görülmeyen varlık, diğer ismi İblis’tir

Şeytan Taşlama

Haccın vaciblerinden, sembolik olan büyük, orta ve küçük şeytana toplam 70 taş atmak

Şirk

Allaha ortak koşmak, ondan başka ilahlar edinmek

Şükür

Allahın bize yaptığı sonsuz iyilikleri, verdiği sayısız nimetleri tanımak ve buna karşılık sevinç ve teşekkürlerimizi belirtmek

Şükür Secdesi

Sevindirici bir olay veya haber yada bir sıkıntıdan kurtulunması üzerine Allaha şükür olarak yapılan secde

Taassub

Bir inanca, bir fikre körü körüne bağlı kalıp diğerlerine tahammül edememe

Tâbiî

Sahabeyi görmüş, onunla sohbet etmiş kişilere verilen isim

Tahıyyat

Namazların son oturuşunda okunan dua

Tâif

Peygamber (sav)’ in taşlandığı şehir

Takvâ

Allah korkusu, dinin yasak ettiği şeylerden veya haram olduğun da şüphesi olan şeylerden kendini korumak, bütün günahlardan kendisini korumak, İslama göre üstünlük derecesi

Tarîkât

Kelime olarak yol manasına gelmektedir. İnsanın ruhsal problemlerini gidermek, huzura kavuşturmak, insanı eğitmek ahlakını Kuranı ahlakı ile ahlaklandırmak maksadı olan kurumlardır.

Tasavvuf

Kalbi dünyanın gelip geçici işlerinden ayırıp Alah sevgisi ile bağlamak

Tavâf

Kabenin etrafında Kabe sola alınarak 7 defa dönmek, farz olan tavaf Kurban bayramının birinci günü yapılır.

Tebuk Seferi

630 tarihinde Peygamberimiz (sav)’ in komutasında Bizanslılara karşı düzenlenen sefer, savaş olmadan geri dönülmüştür.

Tecvid

Kuranı Kerimi usulüne göre okumaya yarayan ilim

Tefsir

Kuranı Kerimi açıklayan yorumlayan ilim dalı

Telbiye

İhrama girdikten sonra okunan özel dua. ” Lebbeyk. Allahümme lebbeyk. Lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk. İnnel hamde vennigmete leke vel mülk. Lâ şerîke leke - Allahım! Senin emrine her zaman uyarım. Senin ortağın yoktur. Davetine uyarım. Hiç şüphe yok ki

Terâvih Namazı

Ramazan ayında Yatsı ile vitir namazı arasında kılınan 20 rekat sünneti müekkede olan bir namaz

Terceme

Bir dildeki bir sözü, bir metni başka bir dile aynen aktarmak

Tesbîh

Namaz sonundaki tesbihatı söylemek için yapılmış alet

Teslîs

Hristiyanların Baba, oğul ve kutsal ruhtan oluşan üçlü Tanrı inancı,

Teşrik Tekbirleri

” Allâhu ekber Allâhu ekber. Lâ ilâhe illallâhu vallâhu ekber. Allâhu ekber velillâhil hamd – Allah en büyüktür. Allah en büyüktür. Allahtan başka ilah yoktur. Allah en büyüktür. Hamd (övgü) onun içindir ” cümlesidir. Kurban bayramının arefe günü sabah na

Tevâzû

Alçak gönüllülük; kendisini başkaları ile bir görmek, başkalarından daha üstün ve daha aşağı görmemek.

Tevbe

İnsan olmanın gereği olarak meydana gelen her türlü günahtan pişmanlık duymak, bir daha işlememek üzere dönüş yapmak

Tevbe Suresi

Başında besmele bulunmayan sure

Tevekkül

Bir amaca ulaşmak için elden gelen bütün çalışmayı yaptıktan sonra Allaha güvenip işi ona havale etmek

Tevhîd

Allahın birliği inancı

Tevrat

Allahın Musa (as)’ a gönderdiği kutsal kitap, Allahın gönderdiği şekli koruyamamış ve diğişikliğe uğramıştır.

Teyemmüm

Suyun bulunmaması veya çeşitli sebeplerden kullanılamadığı durumlarda toprak veya toprak cinsi bir şeyle yapılan sembolik temizlik, Teyemmümün farzı ikidir. Niyet etmek, elleri toprağa vurup önce yüzü, tekrar toprağa vurup kolları meshetmek

Tezhîb

Kitaplarla, yazı levhalarının altın tozu kullanılarak çeşitli çiçek ve nakışlarla süslenmesi

Tilâvet Secdesi

Kuranı Kerimin 14 yerinde bulunan secde ayetlerinin duyulması veya okunması üzerine yapılması gereken vacib olan secde. Yapılışı: Abdest almalıyız. Allahu Ekber diyerek tekbir alınır ve secdeye gidilir. Secdede üç defa ” Sübhâne rabbiyel azîm ” denilir ve

Tûbâ

Kökleri yukarıda, dal ve budakları aşağıya doğru sarkan cennet ağacı

Türbe

Mezar üzerine yapılan yapı, büyük zatlara mahsus mezarlara verilen isim

U, Ü

Uhud Savaşı

Mekkeli müşriklerle 625 tarihinde yapılan ve komutanın emrine uymanın önemini ifade eden savaş

Umre

Senenin herhangi bir günü ihrama girerek Kabeyi ziyaret etmek ve Safa ve Merve arasında gidip gelmek suretiyle yapılan ibadettir.

Üç Aylar

Dinimize göre Mevlid gecesi hariç diğer mübarek geceleri içinde bulunduran aylar. Bunlar peşpeşe gelen Receb, Şaban ve Ramazan aylarıdır.

Ümmet

Bir peygambere inanıp onun yolundan giden insanların hepsi.

Vaaz

Dini konular üzerinde konuşup, sohbet etmek

Vaftiz

Hristiyanlara göre çocuğun ve hristiyanlığa yeni giren kimsenin dine yeni girme şartı sayılan suya sokma merasimi

Vahiy

Allahın mesajlarını peygamberlerine bildirmesi olayına vahıy denir.

Vahiy Katibi

Peygamber (sav)’ e gelen vahiy ifadelerini yazmakla görevli kimseler

Vâiz

Dini konularda nasihat, öğüt veren kimse

Vakfe

Kurban bayramının arife günü öğleden sonra, Kurban bayramının birinci günü tan yerinin ağarmasına kadar Arafatta bir müddet beklemek, Haccın farzlarındandır.

Vakıf

Faydası bütün topluma olmak üzere bir malı kendi mülkiyetinden çıkararak Allah yolunda tahsis etmek

Vatan

Bir milletin üzerinde hür ve bağımsız olarak yaşadığı toprak parçası, bir devletin egemenlik sahası

Vedâ Haccı

Peygamber (sav)’ in ilk ve son haccı, bu hac esnasında Arafatta 120.000′ i aşkın müslümana veda hutbesini okumuştur.

Vefâ

Sevgide, dostlukta sebat, bağlılık

Vesvese

Şüphe, tereddüt, kuruntu, aslı olmayan ihtimaller

Vitir Namazı

Yatsı namazından sonra kılınan ve toplam üç rekat olan namaz. Üçüncü rekatında bir sure okunduktan sonra tekrar tekbir alınır eller kulaklara kadar götürülür ve kunut duaları okunur.

Yahova

Yahudilere göre tanrının ismi

Yahûdilik

Yahudi milletine gönderildiği için Museviliğe verilen diğer isim

Yemâme

Kuranı Kerimin kitap haline getirilmesine sebep olan savaş

Yemin

Bir haberi yâhut bir işi yapma veya yapmama husûsundaki azmi, iddiâyı (sözü); vallahi, tallahi şeklinde, Allahü teâlânın ism-i şerîfini anarak veya dînin izin verdiği sözlerle kuvvetlendirmek.

Yerhamükellâh

Aksırıp, Elhamdülillah diyene, yanında bulunan kimsenin; “Allahü teâlâ sana merhamet etsin” mânâsına söylediği mübârek bir söz

Zakkum:Cehennemde bir ağacın ismi, cehennemliklerin yiyeceği

Zan:İnsanlar hakkında iyi veya kötü düşünce beslemek, zan ikiye ayrılır. Hüsnü Zan ; İnsanlar hakkında iyi fikir güzel düşünce beslemektir. Güzel bir huydur. İnsanları birbirine yaklaştırır. Kendileri iyi ve temiz olan insanlar başkalarını da öyle görürler.

Zebâni:Cehennemde görevli melekler

Zebur:Allahın Davud (as)’ a gönderdiği kutsal kitap, içinde ilahiler, güzel sözler, dualar ve zikirler yer almaktadır. Allahın gönderdiği şekli koruyamamış ve değişikliğe uğramıştır.

Zekat:Belirli bir malın, belirli bir miktarını,belirli bir zaman sonra, belirtilen yerlere Allah rızası için vererek yapılan ibadet

Zemzem:Kâbenin yakınından çıkan mübarek su

Zilhicce:Hac ibadetinin ve kurban ibadetinin yapıldığı kameri ay Zilhicce 9-10-11-12-13