CUMA NAMAZI
Cuma namazı, cuma günü öğle vakti cemâatle kılınması farz olan bir namazdır. Beş vakit namazın şartlarından başka cuma namazının iki şartı daha vardır:
1-Vücûbunun, yani bir Müslüman üzerine farz olmasının şartları,
2-Sıhhatinin, yani cuma namazının sahih olmasının şartları.
Cuma Namazının Vücûbunun Şartı Yedidir:
1- Erkek olmak, (Kadın ve hünsâya farz değildir.)
2- Hür olmak, (Esir veya hapiste olana farz değildir.)
3- Mukîm olmak, (90 km. yola gidene farz değildir.)
4- Sıhhatli olmak, (Namaza gidemeyecek kadar hastaya farz değildir.)
5- Gözleri sağlam olmak, (Âmâya; görmeyene farz değildir.)
6- Ayakları sağlam olmak, (Kötürüme farz değildir.)
7- Namaza gitmeye mâni’ ve gitmemeyi mübah kılan bir özrü bulunmamak. (Düşman korkusu, şiddetli yağmur, çamur gibi şeyler cumaya mâni’ hâllerdir.)
Cuma Namazının Sıhhatinin Şartı Altıdır:
1- Cuma namazı kılınacak yer, şehir olmak (izin ve berât verilen köylerde de kılınabilir),
2- Emîr veya vekîlinin kıldırması,
3- Öğle namazı vaktinde kılınması,
4- Cemâatin huzûrunda hutbe okumak,
5- İmamdan başka üç kişi bulunmak,
6- Cuma kılınan yer herkese açık olmak.
Cuma Namazına Niyet
Evvelâ kılınan dört rek’ata “cuma’nın ilk sünnetine” diye niyet edilir. Sonra imamla kılınan iki rek’at, cuma namazının farzıdır. Bundan sonra kılınan dört rek’at, cumanın son sünnetidir.
Ondan sonra kılınan dört rek’at ise “zuhr-i ahîr”dir. Buna şöyle niyet edilir: “Niyet ettim edâsı üzerime farz olup da henüz üzerimden sâkıt olmayan en son öğle namazının farzına.”
Böylece eğer şartlarında bir noksanlıktan dolayı o günün cuma namazı kabul olunmamışsa, öğle namazı kılınmış olur. Kabul olunmuşsa, en son kazâya kalmış öğle namazına sayılır.
Zuhr-i ahîrden sonra kılınan iki rek’ata “vaktin sünnetine” diye niyet edilir. Cumanın farzından sonra bu on rek’at kılınmadığı takdirde, şartlarında bir noksanlıktan dolayı cuma namazı kabul olunmamışsa, öğle namazı, üzerine borç olarak kalır. Bu sebeple cumanın farzından sonra kılınacak bu on rek’ati kat’iyyen terk etmemelidir.
Cuma namazı nasıl kılınır?
Hutbeden önce cumanın dört rek’at ilk sünneti kılınır, niyeti şöyle yapı-lır: “Niyet ettim Allah rızası için cuma namazının sünnetini kılmaya”.
Hutbeden sonra iki rek’at farz kılınır, niyeti şöyle yapılır: “Niyet ettim Al-lah rızası için cuma namazının farzını kılmaya, uydum hazır olan imama”.
Farzdan sonra cumanın dört rek’at son sünneti kılınır, niyeti şöyle yapı-lır: “Niyet ettim Allah rızası için cuma namazının sünnetini kılmaya”.
Son sünnetten sonra dört rek’at namaz kılınır, niyeti şöyle yapılır: “Ni-yet ettim Allah rızası için vaktine erişip kılamadığım âhir zuhur (en son öğle namazını) kılmaya”.
Âhir zuhurdan sonra vaktin iki rek’at sünneti kılınır, niyeti şöyle yapılır:
“Niyet ettim Allah rızası için vaktin sünnetini kılmaya” .
Yüce Allah buyuruyor:
Namaz kılınınca yeryüzüne dağılın, Allah’ın lütfundan (nasibinizi)
arayın ve Allah’ı da çok zikir edin ki felaha (kurtuluşa) eresiniz. (Cuma - 10)
Âyet-i kerîmedeki “dağılın” emri, vucûbî değil ibâhî olduğu için dağılabi-lirsiniz demektir. Cuma namazı kılındıktan sonra işi olanlar işine giderken, isteyen câmi’de oturup ibâdet eder, isteyen yakınlarını, hastaları ziyaret eder ve isteyen kabristana gidip oradaki yakınlarını ziyaret eder, İhlâs, Fâtiha ve biliyorsa Kur’an harfleri ile Yâsin okuyup ruhlarına hediye eder.
Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:
Kim ana-babasının ya da onlardan birinin kabrini cuma günleri ziyaret ederse, Allah günahlarını bağışlar ve onu ana-babasına itaat edenlerden yazar. (Tirmizî)
Bakabileceğiniz Başka Konular:
 |
